ວັນທີ 5 ມິຖຸນາ ທີ່ຫາກໍຜ່ານມານີ້ ແມ່ນວັນທີ່ມີຄວາມໝາຍສຳຄັນທາງດ້ານສິ່ງແວດລ້ອມ ເພາະເປັນວັນສິ່ງແວດລ້ອມໂລກ ຄົບຮອບ 50 ປີ, ທັງເປັນວັນສິ່ງແວດລ້ອມແຫ່ງຊາດ ຄົບຮອບ 24 ປີ ການກຳນົດໃຫ້ມີວັນສິ່ງແວດ ລ້ອມ ກໍເພື່ອເປັນການປູກຈິດສຳນຶກໃຫ້ຄົນທົ່ວໂລກ ເຫັນໄດ້ຄວາມສຳຄັນ ຂອງການປົກປັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ. ປະເທດລາວ ກໍເປັນອີກປະເທດໜຶ່ງທີ່ເຫັນຄວາມສຳຄັນ ຂອງບັນຫາສິ່ງແວດລ້ອມ. ດັ່ງນັ້ນ, ພັກ-ລັດ ຈຶ່ງໄດ້ສ້າງນິຕິກຳ, ຂໍ້ກຳນົດ ກົດໝາຍຕ່າງໆຂຶ້ນມາ ເພື່ອເປັນເຄື່ອງມື ໃນການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ ແຕ່ເຖິງປານນັ້ນ ຢູ່ປະເທດເຮົາກໍຍັງມີສັດນ້ຳ-ສັດປ່າ ປະມານ 157 ຊະນິດ ກຳລັງມີຄວາມສ່ຽງທີ່ໃກ້ຈະສູນພັນ ແລະ 115 ຊະນິດ ກຳລັງຖືກຂົ່ມຂູ່ (ຂໍ້ມູນຂອງກະ ຊວງຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ) ສາເຫດເນື່ອງຈາກການນຳໃຊ້ ຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດແບບຟຸມເຟືອຍ, ການຕັດໄມ້ທຳລາຍປ່າ ລວມເຖິງການຄຸ້ມຄອງໂຄງການລົງທຶນ ຍັງເຮັດບໍ່ໄດ້ດີເທົ່າທີ່ຄວນ ເຮັດໃຫ້ເກີດຜົນກະທົບຕໍ່ສະພາບແວດລ້ອມ ແລະ ສັງຄົມ, ປ່າໄມ້, ແຫລ່ງນ້ຳ, ຍັງມີປາກົດການຄ້າຂາຍສັດນ້ຳ-ສັດປ່າ ແບບຊະຊາຍ ແລະ ຜິດກົດໝາຍ.
ອິກບັນຫາໜຶ່ງທີ່ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ສະພາບແວດລ້ອມ ແລະ ສັດນ້ຳ-ສັດປ່າ ຍ້ອນການປ່ອຍສິ່ງເສດເຫລືອ ຈາກໂຮງງານອຸດສາຫະກຳ, ຈາກຄົວເຮືອນນັບມື້ເພີ່ມຂຶ້ນ, ມີການນຳໃຊ້ສານເຄມີເຂົ້າ ໃນການພະລິດກະສິກຳ ແລະ ອື່ນໆ. ນອກ ຈາກຈະສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ສັດນ້ຳ ແລະ ສັດປ່າແລ້ວ ຍັງເປັນສາເຫດຂອງພາວະໂລກຮ້ອນ, ການຂາດແຄນສະບຽງອາຫານ, ສະພາບແວດລ້ອມເປັນພິດ ແລະ ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ສຸຂະພາບຂອງມະນຸດ. ຕໍ່ກົບບັນຫາດັ່ງກ່າວ ພັກ-ລັດເຮົາ ຈຶ່ງເອົາໃຈໃສ່ ແລະ ຊຸກຍູ້ສົ່ງເສີມການປະຕິບັດນະໂຍບາຍ ການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມແບບສີຂຽວ ແລະ ໄດ້ວາງເປົ້າໝາຍຍູດທະສາດດ້ານປ່າໄມ້ ເພື່ອບັນລຸການປົກຫຸ້ມປ່າໄມ້ ໃຫ້ໄດ້ 70%ໃນປີ 2025.
ອີງຕາມຂໍ້ມູນຂອງ ກອງທຶນອະນຸລັກສັດປາໂລກ (WWF) ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ຢູ່ປະເທດເຮົາຍັງເປັນເປັນທີ່ຢູ່ອາໄສຂອງສັດທີ່ໃກ້ຈະສູນພັນ ຂອງໂລກຫລາຍຊະນິດ ໜຶ່ງໃນນັ້ນກໍແມ່ນ ເສົາຫລາ ເຊິ່ງປັດຈຸບັນຄາດວ່າໃນໂລກນີ້ ມີພຽງ 100 ໂຕເທົ່ານັ້ນ ແລະ ໃນຈຳນວນດັ່ງກ່າວ ແມ່ນມີຢູ່ແຕ່ປະເທດລາວ ແລະ ຫວຽດນາມ ເທົ່ານັ້ນ. ດັ່ງນັ້ນໃນປີ 2006 ອົງການສາກົນ ເພື່ອການອະນຸລັກທຳມະຊາດ (IUCN )ຈຶ່ງໄດ້ກໍານົດເອົາເສົາຫລາເປັນສັດປ່າທີ່ “ໃກ້ຈະສູນພັນທີ່ສຸດ” ຈາກທໍາ ມະຊາດ. ເສົາຫລາຖືກຄົ້ນພົບໃນປ່າເລິກໃນສາຍພູຫລວງ ລະຫວ່າງຊາຍແດນ ປະເທດລາວ ແລະ ຫວຽດນາມ ໃນປີ 1992. ໃນໄລຍະຜ່ານມາ, ເສົາຫລາ ຖືກຄຸກຄາມຢ່າງໜັກ ຈາກການລ່າສັດປ່າ, ບ້ວງ-ແຮ້ວ ແລະ ການທໍາລາຍທີ່ຢູ່ອາ ໃສ ຂອງມັນ, ຈາກການຕັດໄມ້ ແລະ ບຸກລຸກເນື້ອທີ່ປ່າໄມ້ແບບຜິດກົດໝາຍ ລວມເຖິງການພັດທະນາ. ເສົາຫລາ ເຄີຍມີຫລາຍກ່ວາ 1.000 ໂຕ ໃນໄລຍະທ້າຍສົງຄາມຫວຽດນາມ. ແຕ່ໃນປັດຈຸບັນ ຈາກການສໍາຫລວດຄາດຄະເນ ມີພຽງບໍ່ເທົ່າ ໃດຮ້ອຍໂຕ ຫລື ອາດມີບໍ່ຮອດຮ້ອຍໂຕໃນທໍາມະຊາດ.
ນອກຈາກເສົາຫລາແລ້ວ, ຂະຍຸ ຫລື ໜູຊະນິດໜຶ່ງ ມີຊື່ເປັນພາສາອັງກິດວ່າ: Laotian rock ratທີ່ມີຄຳວ່າ ລາວນຳໜ້າຊື່ນັ້ນເນື່ອງຈາກວ່າ ໃນໂລກນີ້ ມີພຽງປະເທດລາວເທົ່ານັ້ນທີ່ມີໂຕຂະຍຸ. ຂະຍຸ ມີລັກສະນະຄ້າຍຄືໂຕໜູ ແລະ ກະ ຮອກປະສົມກັນ, ມີຫາງເປັນພວງໜາ ແລະ ມີຂົນສີເທົາ ມັກອາໄສຢູ່ຕາມພູຫິນປູນ. ນັກວິທະຍາສາດໄດ້ຄາດຄະ ເນວ່າ ສັດປະເພດນີ້ໄດ້ສູນພັນຈາກໂລກໄປແລ້ວ ເມື່ອ 11 ລ້ານປີກ່ອນ. ແຕ່ເມື່ອປີ 2005, ນັກວິທະຍາສາດໄດ້ຄົ້ນພົບຂະຍຸ ໂດຍບັງເອີນ ຢູ່ພູຫີນປູນ ແຂວງຄຳມ່ວນ. ໃນປັດຈຸບັນ ໂຕຂະຍຸ ແມ່ນນັບມື້ມີຈຳນວນຫລຸດໜ້ອຍລົງ ເນື່ອງຈາກວ່າ ມັນໄດ້ຖືກລ່າມາເປັນອາຫານຂອງຄົນ ແລະ ຍັງພົບວ່າມີການລັກລອບຊື້ຂາຍ ຢູ່ຕາມທ້ອງຕະຫລາດ, ສະນັ້ນ ເພື່ອເປັນການອະນຸລັກ ສັດປ່າຊະນິດນີ້ ລວມເຖິງສັດປ່າທີ່ໃກ້ຈະສູນພັນ ຢູ່ປະເທດເຮົາ ແລະ ໃນໂລກ ພວກເຮົາຕ້ອງຮ່ວມປະຕິບັດຕາມລະບຽບການ ກໍຄື ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍ ການອະນຸລັກສັດນ້ຳ-ສັດປາ ໂດຍການບໍ່ຊື້, ບໍ່ຂາຍ ແລະ ບໍ່ລ່າ ສັດປາທີ່ໃກ້ຈະສູນ ພັນ ຈົ່ງຮ່ວມໃຈກັນປົກປັກຮັກສາມໍລະດົກໂລກທາງທຳມະຊາດ ໃຫ້ຄົງຢູ່ຕະຫລອດໄປ.
ໂດຍ: ໄໝຄຳຍ້ອມສິນ