ບຸນອອກພັນສາປະວໍຣະນາ ເປັນອີກໜຶ່ງງານບຸນປະເພນີຂອງຊາວພຸດທະສາສະໜາ ທີ່ມີຄວາມໝາຍ, ຄວາມສຳຄັນ ແລະ ນອນຢູ່ໃນຮີດ 12 ຄອງ 14 ປະເພນີລາວທີ່ເຄີຍສືບທອດກັນມາຮອດປັດຈຸບັນ. ເມື່ອຮອດມື້ຂຶ້ນ 15 ຄໍ່າເດືອນ 11 ລາວ, ປີນີ້ກົງກັບ ວັນທີ 10 ຕຸລາ 2022 ນັ້ນເອງ, ບຸນອອກພັນສາປະວໍຣະນາ ຍັງມີປະຫວັດຄວາມເປັນມາ ແລະ ບາງທ່ານກໍຍັງບໍ່ທັນຮູ້ຈັກ.
ຄຳວ່າ: ພັນສາ ໄດ້ແກ່ປີ ຫຼືື ລະດູຝົນ ພາຍໃນປີໜຶ່ງມີ 4 ເດືອນ ແຕ່ໄດ້ອະນຸຍາດໃຫ້ພະສົງສາມະເນນ ຈຳພັນສາເປັນເວລາ 3 ເດືອນຄື: ເລີ່ມແຕ່ແຮມ 1 ຄໍ່າເດືອນ 8 ລາວ ເຖິງມື້ຂຶ້ນ 15 ຄໍ່າເດືອນ 11 ລາວ, ຄຳວ່າອອກ ໄດ້ແກ່ການອອກຈາກເຂດຈຳກັດ ຫຼື ອອກຈາກເຂດວັດໄປພັກແຮມບ່ອນອື່ນໄດ້ ຈຶ່ງເອີ້ນວ່າ: ບຸນອອກພັນສາ ເປັນບຸນປາງໜຶ່ງໃນຮີດ 12 ຂອງລາວເຮົາ ເພື່ອເປີດໂອກາດໃຫ້ແກ່ພະສົງສາມະເນນ ໄດ້ກະທຳກິດຂອງພະສາສະໜາເຊັ່ນ: ໄປເທດສະໜາ ໄປສັ່ງສອນທາງທຳປະຊາຊົນ ໄປບວດລູກຫຼານເພື່ອສືບຕໍ່ອາຍຸພຸດທະສາສະໜາ ແລະ ໄປຢ້ຽມຢາມຍາດຕິພີ່ນ້ອງອຸປະຊາອາຈານ ເປັນຕົ້ນ ກ່ອນຈະອອກພັນສາພະສົງຕ້ອງປະວໍຣະນາຕົວກ່ອນ.
ຄຳວ່າ: ປະວໍຣະນາ ແປວ່າ: ການເປີດໂອກາດໃຫ້ພະສົງວ່າກ່າວຕັກເຕືອນກັນໄດ້ ເພາະວ່າເມື່ອອອກພັນສາແລ້ວຕ່າງຄົນຕ່າງໄປ ບາງເທື່ອອາດຈະມີຜູ້ເຮັດຜິດລະບຽບ, ວິໄນ ພະສົງຜູ້ມີເຈດຕະນາດີ ກໍຈະສາມາດຕັກເຕືອນຊຶ່ງກັນ ແລະ ກັນໄດ້ ຂອບເຂດການປະວໍຣະນາ ກຳນົດແຕ່ແຮມ 1 ຄໍ່າເດືອນ 11 ຮອດມື້ຂຶ້ນ 15 ຄ່ຳເດືອນ 12 ລາວ. ສຳລັບການເຮັດບຸນແມ່ນເລີ່ມແຕ່ພະສົງສາມະເນນຈະຕື່ນແຕ່ເຊົ້າ ຕີກອງເດິກ ຕີຄ້ອງ ຕີລະຄັງ ໄຫວ້ພະ ສູດມົນພ້ອມກັນ ແລ້ວກ່າວຄຳປະວໍຣະນາອອກພັນສາໃນມື້ຂຶ້ນ 15 ຄໍ່າເດືອນ 11 ສ່ວນຝ່າຍຄະລືຫັດ (ຊາວບ້ານ) ສັດທາຊາວບ້ານກໍກຽມຕົວມາເຮັດບຸນກຸສົນ ກຽມອາຫານຫວານ, ຄາວ ມາໃຫ້ທານ ຮັກສາສິນ ຟັງທຳມະເທດສະໜາ ຮ່ວມກັນທີ່ວັດ ໄຕ້ປະທີບໄຫຼເຮືອໄຟທາງນໍ້າ, ທາງບົກ, ບູຊາຂັ້ນໄດແກ້ວຈູດບັ້ງໄຟດອກ.
ໃນມື້ຂຶ້ນ 15 ຄໍ່າ ເດືອນ 11 ສັດທາຊາວບ້ານ ແລະ ພະສົງສາມະເນນຮ່ວມກັນສ້າງເຮືອໄຟຂຶ້ນ ໃນເຂດວັດບ່ອນທີ່ເໝາະສົມ ພໍຮອດຕອນຄ່ຳ ກໍນຳປະທີບນໍ້າມັນ ດອກໄມ້ ທູບທຽນມາຈູດໄຕ້ບູຊາພຣະຣັດຕະນະໄຕ ບາງບ່ອນຢູ່ໃກ້ແມ່ນ້ຳກໍເຮັດເຮືອໄຟແລ້ວນຳໄປໄຫຼນ້ຳ ຖືວ່າການບູຊາປະທີບນ້ຳມັນນັ້ນມີອານິສົງຫຼາຍ ຕົວຢ່າງເຊັ່ນ: ພະອານຸຣຸດທະເຖຣະ ເປັນພະສາວົກ ທີ່ໄດ້ຍົກຍ້ອງວ່າເປັນພະອໍຣະຫັນຜູ້ມີຕາທິບ ເບິ່ງກວ້າງເຫັນໄກໄດ້ ເພາະອານິສົງຖວາຍປະທີບໃນເມື່ອກ່ອນຈຶ່ງນິຍົມກັນມາຮອດປັດຈຸບັນ.
ໃນມື້ແຮມ 1 ຄໍ່າເດືອນ 11 ລາວ ຫຼື ວັນທີ 11 ຕຸລາ 2022 ບາງທ້ອງຖິ່ນ ບາງເຂດ ກໍຈະມີການຈັດພິທີຊ່ວງເຮືອ ແລະ ຢູ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ກໍມີ ງານບຸນຊ່ວງເຮືອປະເພນີ ປະຈຳປີ 2022 ຂຶ້ນ ຢູ່ ທ່າວັດຈັນ ເມືອງຈັນທະບູລີ ເພື່ອສືບສານຮີດຄອງປະເພນີລາວ, ແຕ່ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມຜູ້ທີ່ເຂົ້າທ່ຽວຊົມຕ້ອງປະຕິບັດລະບຽບການຂອງເຈົ້າໜ້າທີ່ວາງອອກ ເພື່ອຄວາມປອດໄພ ແລະ ຄວາມເປັນລະບຽບຮຽບຮ້ອຍ ແລະ ທຸກຄົນຕ້ອງສືບຕໍ່ປ້ອງກັນຕົນເອງຈາກພະຍາດໂຄວິດ-19 ທີ່ກະຊວງສາທາລະນະສຸກວາງອອກຢ່າງເຂັ້ມງວດ.
ໂດຍ: ວັນເພັງ
(ຂໍ້ມູນຄັດຈາກ: ປຶ້ມປະເພນີລາວ ໂດຍ: ພຣະ ປາລ ອານັນໂທ ພິມໃນປີ ພ.ສ 2517)
